Theo Cơ quan khí tượng thủy văn Trung ương dự báo, năm 2022, tuy bão và áp thấp nhiệt đới ít hơn trung bình nhiều năm nhưng nguy cơ xảy ra các hiện tượng thiên tai cực đoan, bất thường, trái quy luật sẽ diễn biến rất phức tạp; đặc biệt, tổng lượng mưa cao hơn mức trung bình dự kiến sẽ gây ngập, do tác động của biến đổi khí hậu, nền nhiệt năm nay có xu hướng thấp hơn năm trước từ 0,5-1oC, có thể xảy ra nhiều đợt rét đậm, rét hại làm ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất chăn nuôi. Để chủ động triển khai thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống đói, rét và dịch bệnh, giảm thiểu thiệt hại cho đàn vật nuôi mùa mưa bão, Chi cục Chăn nuôi và Thú y hướng dẫn các biện pháp phòng, chống đói rét và dịch bệnh bảo đảm bảo an toàn cho vật nuôi mùa mưa bão:
Chủ động hướng dẫn người chăn nuôi thực hiện đồng bộ các biện pháp kỹ thuật phòng, chống đói rét và dịch bệnh đảm bảo an toàn cho vật nuôi mùa mưa bão với những nội dung chủ yếu sau:
a. Trước khi mưa bão, lũ lụt.
- Tích cực chăm sóc đàn vật nuôi để tăng khả năng chống chịu đối với tác động do thay đổi lớn về thời tiết.
- Với những ngày mưa rét: Không được thả rông vật nuôi, nuôi nhốt vật nuôi trong chuồng kín gió, nền chuồng khô ráo; có giải pháp giữ ấm cho vật nuôi như sưởi ấm vào ban đêm, mặc áo chống rét bằng bao tải, áo rơm hoặc chăn cũ,... để giữ ấm cho vật nuôi vào những ngày nhiệt độ xuống thấp. Không cọ rửa chuồng hoặc tắm cho lợn vào những ngày mưa rét nhiệt độ xuống dưới 150C.
- Đối với những vùng có nguy cơ ngập lụt:
+ Không làm chuồng trại chăn nuôi gần bờ sông để tránh sạt lở đất; cần chủ động nâng cao nền chuồng, làm chuồng tránh lũ, lụt, kiểm tra và giằng chống chuồng trại đảm bảo độ vững chắc nhằm đề phòng bão, lũ;
+ Chủ động cải tạo, gia cố, che chắn, đảm bảo chuồng trại đủ ấm, không bị gió lùa, mưa hắt làm ẩm, ướt nền chuồng;
+ Tăng cường sưởi ấm cho vật nuôi bằng các biện pháp như thắp bóng điện công suất lớn, ủ trấu, đốt lửa, làm chuồng úm cho gia súc non theo mẹ trong những ngày rét đậm, rét hại;
+ Làm sàn kê cao và căn cứ vào số lượng, loại vật nuôi, lượng thức ăn tiêu thụ/ngày để lập kế hoạch dự trữ thức ăn đầy đủ tối thiểu 15 ngày cho vật nuôi;
+ Nước uống: dự trữ nước sạch, tu sửa máy bơm, hệ thống dẫn nước đảm bảo nguồn cung dự phòng kịp thời;
+ Kiểm tra, khai thông hệ thống thoát nước của khu vực chuồng trại như hệ thống thoát nước thải, nước mưa, nơi chứa chất thải rắn, nhằm hạn chế ô nhiễm khi mưa to hoặc ngập lụt;
- Đối với những vùng bị ngập lụt.
+ Kiểm đếm đánh giá hiện trạng vật nuôi, xuất bán kịp thời khi đến tuổi, đủ trọng lượng xuất bán; hướng dẫn giảm đàn vật nuôi tại những nơi có nguy cơ (bán, giết mổ… gia súc, gia cầm thịt và gia cầm con; loại thải gia súc, gia cầm sinh sản kém phẩm chất, già yếu) trước khi lụt bão xảy ra;
+ Những nơi có nguy cơ sạt lở đất, lũ, lụt kéo dài, cần chuẩn bị phương án di dời đàn vật nuôi đến những nơi an toàn, trên những vùng đất cao, làm chuồng che chắn cẩn thận, dự trữ đầy đủ thức ăn và bảo quản thức ăn khô ráo, không bị ẩm mốc, đảm bảo cung cấp đủ nước sạch cho vật nuôi uống; bố trí máy phát điện để cung cấp kịp thời khi mất điện lưới cho các lò ấp trứng giống, đảm bảo có con giống chất lượng để tái đàn; Chuẩn bị vật tư để làm lán trại di dời vật nuôi ra khỏi vùng nguy cơ và có phương án phòng chống đói rét;
+ Tăng cường chăm sóc nuôi dưỡng và nâng cao chất lượng khẩu phần ăn cho vật nuôi để tăng sức đề kháng; chủ động tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh cho vật nuôi theo hướng dẫn của cán bộ thú y tại địa phương;
+ Kiểm tra sự hoạt động của hệ thống xử lý chất thải chăn nuôi như: hố ủ
phân, bể lắng, công trình khí sinh học (biogas);
+ Tăng cường công tác vệ sinh phòng bệnh cho vật nuôi: vệ sinh sạch sẽ chuồng nuôi, dụng cụ chăn nuôi; định kỳ phun sát trùng trong và ngoài chuồng
nuôi để phòng bệnh.
b. Trong mưa bão, lũ lụt.
- Thường xuyên theo dõi thời tiết, kiểm tra chuồng trại, điều kiện chăn nuôi và sức khỏe đàn vật nuôi để có phương án chăm sóc, hỗ trợ và di dời nếu cần thiết.
- Di dời đàn vật nuôi đến vị trí không bị úng ngập bằng các phương tiện vận chuyển nhưng phải đảm bảo an toàn tuyệt đối đến tính mạng cho con người và sức khỏe của vật nuôi.
- Không tập trung vật nuôi trên đường giao thông gây cản trở giao thông và ô nhiễm môi trường.
- Làm nhà tạm cho vật nuôi: làm lều bạt, lán trại và có phương án kiểm soát vật nuôi; có giải pháp giữ ấm cho đàn vật nuôi trong điều kiện thời tiết mưa, lạnh kéo dài.
- Công tác phòng chống dịch bệnh:
+ Thực hiện tốt khâu chăm sóc, nuôi dưỡng sẽ làm tăng sức đề kháng và khả năng chống chịu cho vật nuôi; thường xuyên vệ sinh, tiêu độc chuồng trại và môi trường xung quanh sẽ làm giảm nguy cơ lây lan và bùng phát các dịch bệnh nguy hiểm trên đàn vật nuôi; nước rút đến đâu, dọn vệ sinh, phun thuốc sát trùng, tiêu độc, diệt mầm bệnh đến đó;
+ Đối với những vật nuôi có nhu cầu vận chuyển từ nơi này qua nơi khác, cần thực hiện tốt quy trình vận chuyển, kiểm dịch vận chuyển để đảm bảo an toàn dịch bệnh;
+ Đối với xác vật nuôi chết: Phương pháp hiệu quả nhất là đốt xác vật chết, phun thuốc diệt côn trùng hoặc thuốc sát trùng hoặc tưới dầu hỏa lên xác vật chết, chống các loài ăn thịt và côn trùng xâm nhập, đợi khi nước rút thì đem chôn lấp.
c. Sau mưa bão, lũ lụt.
Sau lũ lụt, khi nước rút cần quét dọn, vệ sinh chuồng trại, bãi chăn, thu gom rác thải… rồi tiến hành phun khử trùng tiêu độc bằng các chất sát trùng để tiêu diệt mầm bệnh trong nền chuồng và bãi chăn thả. Nhanh chóng đưa gia súc, gia cầm vào chuồng khô và ấm. Thay hoặc bổ sung đệm lót khô cho vật nuôi. Tăng cường chăm sóc nuôi dưỡng, bổ sung vitamin, khoáng chất, men tiêu hóa cho vật nuôi.